Rooibos, znany również jako czerwonokrzew afrykański, jest alternatywą dla popularnych rodzajów herbat takich jak czarna czy zielona. Wyróżnia się łagodnością i charakterystycznym, miodowy smakiem. Uważa się, że rooibos ma wyjątkowo pozytywny wpływ na zdrowie.
Co to jest rooibos?
Pochodzenie
Rooibos parzony jest z rośliny zwanej czerwonokrzewem (aspalathus linearis) występującej endemicznie w Afryce Południowej, szczególnie w regionie gór Cederberg. Jego nazwa pochodzi z języka afrikaans, gdzie „rooi” oznacza „czerwony”, a „bos” – „krzew”.
Proces produkcji rooibos
Po dojrzeniu, liście i łodygi tnie się na drobne kawałki i poddaje fermentacji oraz suszeniu (w wyniku czego powstaje najbardziej popularny czerwony rooibos) lub tylko suszeniu – jest to wersja niefermentowana, znana jako zielony rooibos, różniąca się nie tylko kolorem, ale też smakiem i właściwościami zdrowotnymi.
Herbata czy nie herbata?
Mimo że napar nazywany jest czasami czerwoną herbatą, krzew ten nie należy do rodziny herbatowatych, tylko bobowatych, i nie jest spokrewniony z krzewem herbacianym (camellia sinensis) pochodzącym z Chin. Choć znanych jest wiele rodzajów herbaty, miedzy innymi czarna czy zielona, to wszystkie powstają z tej samej rośliny. Oznacza to, że z definicji rooibos nie jest herbatą. Jednak popularnie nazywa się go herbatą, podobnie jak napary z innych ziół, takich jak mięta czy melisa.
Wpływ na organizm
Rooibos a zdrowie
Rooibos ma pozytywny wpływ na układ odpornościowy dzięki obecności przeciwutleniaczy, w szczególności polifenoli, które obniżają ciśnienie krwi, hamują produkcję komórek nowotworowych i spowalniają proces starzenia. Badania wykazują też działanie przeciwzapalne, przeciwmiażdżycowe i przeciwcukrzycowe. Rooibos wykorzystywany jest też do łagodzenia dolegliwości żołądkowych takich jak ból brzucha, zaparcia czy kolki u niemowląt.
Poza tym, czerwonokrzew jest źródłem wielu witamin i minerałów, między innymi:
- witaminy C;
- fluoru;
- magnezu;
- potasu;
- sodu;
- cynku;
- miedzi.
Dodatkowe zastosowania
Rooibos może być również używany w formie okładu, ponieważ ma działanie bakteriobójcze, wspomaga gojenie się ran, łagodzi poparzenia słoneczne i problemy z trądzikiem lub egzemą. Dzięki swoim właściwościom dodawany jest przez producentów kosmetyków do kremów, szamponów i odżywek do włosów. Okazuje się, że herbata rooibos dobrze działa także na odchudzanie.
Warto też wspomnieć, że rooibos nie zawiera kofeiny, dzięki czemu jest bezpieczny dla kobiet w ciąży i niemowląt oraz nie przyczynia się do bezsenności. Zamiast pobudzać, działa uspokajająco, rozluźnia i łagodzi rozdrażnienie, podobnie do naparu z melisy.
Rooibos – jak wybrać?
Marki rooibos
Istnieje wiele rodzajów i producentów herbaty rooibos, w tym mieszanki zawierające inne zioła, suszone owoce, kwiaty, przyprawy lub aromaty. Popularne marki, które oferują rooibos zarówno w formie saszetek jak i sypanej, to:
- Richmont;
- Astra;
- Twinings;
- Teekanne.
Marki polskie oferujące rooibos to m. in. Dary Natury i Big-Active, mające w swojej ofercie też inne rodzaje herbat.
W torebkach czy sypana?
Herbata w torebkach jest znacznie wygodniejsza i szybsza do zaparzania, ale według wielu opinii często nie dorównuje smakiem i aromatem swojemu sypanemu odpowiednikowi.
Dodatkowo, badania pokazują, że niektóre torebki herbaty wykonane z plastiku mogą przyczyniać się do spożywania i gromadzenia się w organizmie mikroplastików, poprzez uwalnianie się miliardów mikroskopijnych cząsteczek plastiku do naparu podczas zaparzania. Torebki mogą też zawierać pozostałości pestycydów.
Z tych względów herbata sypana, zwana też herbatą liściastą, jest często polecana jako lepsza opcja, mimo wyższej ceny i nieco bardziej czasochłonnego przygotowania. Jest to każda forma herbaty, którą kupujemy na wagę w jednym opakowaniu i zaparzamy samodzielnie dozując susz.
Jak parzyć rooibos?
Napar z rooibosa przygotowuje się w prosty sposób, podobnie jak herbatę, poprzez zalanie wrzątkiem 1-2 łyżeczek suszu. Zaleca się parzyć przez około 4-5 minut. Susz jest dość drobny, dlatego pomocny może okazać się zaparzacz.
Napar ma czerwoną barwę i przyjemny, ziołowy zapach, a w smaku jest łagodniejszy od herbaty – nie czuć w nim charakterystycznej goryczy. Podawać go można na gorąco lub zimno. Doskonale smakuje bez dodatków, ale także z dodatkiem mleka, cytryny, cukru lub miodu.